Teknoloji, İşletmelere ve Hükumetlere Covid-19’un Etkisini Ölçme ve Hafifletme Açısından Nasıl Yardımcı Olabilir?

Christiaan Van Der Valk
Ocak 26, 2021

COVID-19 krizi ilk ortaya çıktığında küresel işletmeler üzerinde nasıl etkileri olacağı bilinmiyordu. Zaman geçtikçe ve periyodik olarak yoğunlaşarak devam eden kısıtlamalar belirlendikçe, koronavirüsün hem kişisel hem de işletmeler için sonuçlarının uzun ömürlü olacağı daha açık hale geldi.

Daha fazla dalgalanma ve durgunluk tehdidi sürerken, teknoloji hem hükumetler hem de iş dünyası için mevcut durumun daha net bir resmini elde etmeye yönelik benzersiz bir fırsat sunuyor. Dijital vergi beyannameleri ve gerçek zamanlı raporlama, güncel finansal bilgi sunuyor; birçok vergi dairesi de dijitalleştirme planlarını hızlandırıyor.

Hasar değerlendirme ve hafifletme

Ekonomik çekişmelerin ortasında hem en güçlü hem de kullanması en zor araç netlik. Teknoloji bu aracı kullanmayı mümkün hale getiriyor.

Teknolojik gelişmeler ve dijitalleşmiş süreçlerin benimsenmesi, makro düzeyde kaybedilen vergiyi ölçmek için bir fırsat sunuyor. Halihazırda sürekli işlem denetimi (CTC) uygulayan ülkeler, krizde kaybedilen gelirlere ilişkin içgörüye sahip olmanın avantajına sahip. Bu yılki olaylar, ekonomik iyileşmenin ayrıntılı verilere erişime bağlı olduğunu ve bir ülkenin ekonomik sağlığına ilişkin doğru zamanda, panoramik bir dijital görünüme sahip olmanın faydalarını vurguladı.

Uyumluluğun dijitalleştirilmesine öncülük eden Latin Amerika’da, ekonomideki tüm işlemler için sıralı fatura verilerine erişim sayesinde kriz sırasında kilit noktalarda oldukça ayrıntılı COVID-19 etki analizi raporları yayınlandı. Bu verilerin doğrudan alınması ve kalitesine ek olarak, ülke ekonomisinin tamamını veya çok büyük bir bölümünü kapsıyor olması gerçekten çığır açan bir gelişme.

Salgından önce sürekli işlem denetimine (CTC) yönelik başlayan eğilim, önceden düşünülenden daha hızlı katalize edildi. CTC’lerin avantajları daha önce açıkça görülmüş olsa da, EY’nin en erken 2024 yılına kadar tam bir ekonomik toparlanma sağlanamayacağına dair tahminleri ile birlikte, işletmelerin ve devletlerin durumu izlemesi için rakipsiz bir mekanizma sunmaları daha büyük önem taşımaya başladı.

Sürekli sağlık kontrolü

Sürekli ve dinamik değerlendirmeler, devlete ve ticari karar alma süreçlerine bilgi sağlayan temel araçlar olarak kabul edildiği için dijitalleşmenin faydaları daha önemli hale geldi. Periyodik olarak özet beyan göndermek yerine, ticari işlemlerin fiili fatura verilerini gerçek veya gerçek zamanlıya yakın olarak doğrudan devlet platformlarına (B2G) gönderen firmalar, giden faturalarını anlık olarak görüntüleyebiliyor. Buna karşılık, devletler de dijital araçları kullanarak genel KDV kaybına dayalı makro resmi daha doğru bir şekilde ölçebiliyor.

Arz ve talebin evrimini ortaya çıkaran canlı bir gösterge panosunun avantajları açık; bu sayede gerçek zamanlı olarak stok hareketleri, ithalat/ihracat ve fiyat dalgalanmaları izlenebiliyor. Bunlara ve diğer birçok veri noktasına ilişkin içgörüye sahip olmak, bir ekonomide sunulan ve satılan mal ve hizmet alt kategorilerinin ayrıntılarının derinlemesine analiz edilebilmesine olanak tanıyarak işletmeler ve devletler için daha net görünürlük sağlıyor. Bu tür veriler, belirsizliği ortadan kaldırarak şirketlerin ve yetkililerin riskleri azaltmasının yanı sıra, politika ve yatırım kararlarıyla bağlantılı fırsatları belirlemesine de olanak tanıyor.

Genel itibariyle ülkeler, kaybı gerçek zamanlı olarak görebildikleri takdirde, şimdiki gibi sağlam veriler olmadan bilgiye dayalı tahminlere güvenmek yerine, değişen davranışları ve pazar boyutunu izleyebiliyor. Ne de olsa, sonraki senaryoları etkili bir şekilde planlamak için şu anda neler olup bittiğini anlamak çok önemli.

Finansal ekosistemler için risk

Hem küçük hem de büyük işletmeler, mali faaliyetlerini ve mali ayak izlerini kanıtlama konusunda aynı kurallara tabi; bu sebeple vergi ölçümü, bu sıkıntılı zamanların yarattığı gerçek zararın çok önemli bir göstergesi.

Gelişmiş tedarik ve değer zincirlerinin tümü karmaşık bir ağda yer alıyor ve her düzeyde yoğun bir bağımlılık yaratıyor. Bu iklimde başarılı bir şekilde hayatta kalmak için gelişmeleri meydana geldikleri esnada izleyebilmek büyük önem taşıyor. Bireysel dijital faturaları ve diğer önemli ticari verileri yakından takip etmek, vergi dairelerine kaç firmanın hala ayakta olduğunu, daha geniş bir seviyede ise hangi ekonomilerin ciddi anlamda sıkıntıda olduğunu geçerli ve doğru bir şekilde gösteriyor.

Krizden önce de zaten endişe kaynağı olan büyük vergi açıkları, artık tüketim vergisi oranlarındaki indirimler ve ekonomik hareketsizlikle bağlantılı diğer mali teşviklerin hem kısa hem de orta vadeli gelir tahsilatı üzerinde yıkıcı bir etkiye sahip olması nedeniyle daha da önem kazanıyor. Vergi açığını ölçmek ve hatta azaltmak giderek daha önemli hale gelecek.

Verilerin sağladığı içgörüler

Verilere erişim, karmaşık ağları çözmeye yardımcı olacak ve hem durgunluk sırasında hem de durgunluktan çıktıktan sonraki adımların daha iyi anlaşılmasını sağlayacak. Küresel bir ortamda faaliyet gösteren ortaklıklara yatırım yapmak, iş dünyası ve hükumetler için ekonomik iyileşmeye giden yolun haritasını çıkarmak üzere gereken bilgiyi sağlamaya destek olacak. Piyasaları ve üzerlerindeki etkileri anlamak, vergi daireleri için açık bir öncelik ve bunun için de gelişmeleri anında takip eden bir veri analizi çok önemli.

Tüm ekonomiler halihazırda yıkıcı bir açıkla ve kar kaybıyla karşı karşıya olduğu için, teknolojinin bize iyileşme için ihtiyaç duyduğumuz net vizyonu sağlamaya devam etmesi gerekiyor. İçgörü teknolojisinin makro düzeyde sunabilecekleri benzersiz. Bununla birlikte mikro düzeyde bile bireyler, stratejik kararları ve gelecekteki yatırımları yönlendirmek için bu verileri kullanabilir ve sürekli bir işlem kaydı tutabilir. Dünya ekonomilerinin birçoğunun önündeki ekonomik yol zorlu görünürken, teknoloji ve gerçek zamanlı veriler daha net bir geleceğe yönelik potansiyel sunuyor.

Harekete Geçin

Sovos, tüm dünyada müşterilerini e-fatura zorunluluklarına uyumlu tutmak konusunda on yıldan fazla deneyime sahiptir.

email ikon.1

Aylık bültenimize kaydolarak güncellemelerden haberdar olun.

İlgilendiğiniz konu başlığını aşağıdan seçebilirsiniz.

Yazar

Christiaan Van Der Valk

Christiaan Van Der Valk, strateji başkan yardımcısı. 2000 yılında Dünya Ekonomik Forumu Yarının Küresel Lideri seçilen Christiaan, e-işletme stratejileri, hukuk, politika, örnek uygulama ve ticari meselelerde tanınmış uluslararası bir ses. Önceden Trustweaver’ın (Sovos tarafından alındı) eş kurucu ve başkanlığını yapan Christiaan, aynı zamanda Milletlerarası Ticaret Odasında (ICC) ve Avrupa E- Fatura Hizmeti Sağlayıcıları Birliğinde (EESPA) uzun süredir lider konumda. 20 seneyi aşkın bir süredir, İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD), Asya-Avrupa Zirvesi, Dünya Ticaret Örgütü ve diğer BM kuruluşlarının uluslararası toplantıları için makaleler yazdı, sunumlar yaptı. Christiaan, Hukuk alanında tamamlamış olduğu Yüksek Lisans diplomasını Rotterdam Erasmus Üniversitesinden almıştır.
Paylaşın​

e-Dönüşüm
Türkiye Vergi Uyumluluğu
November 19, 2025
e-Dönüşüm Bir Kültürel Dönüşüm Olmalı

Karar verme süreçlerinde “deneyimleri dinlemek” hep önemli olmuştur değil mi? Öncesinde ne kadar araştırma yaparsak yapalım, bir ürün ya da hizmeti daha önce kullanan kişilerden dinlemek, onların yorumlarını almak karar sürecini kolaylaştırır. Bu nedenle sunduğumuz ürün ve hizmetleri anlatırken ya da iş ortaklığı yapımızı tanıtırken, bugüne kadar müşterimiz ya da iş ortağımız olan kişi ve […]

e-Fatura Hataları
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
September 12, 2025
e-Fatura ve e-Arşiv Faturalarda Yapılan Hatalar ve Düzeltme Yöntemleri

Türkiye’de e-Fatura ve e-Arşiv Fatura kullanımının genele yayılmasıyla, şirketlerin fatura süreçleri sistemleşti, hata payı azaldı ve vergi cezaları konusundaki riskler büyük ölçüde ortadan kalktı. Bununla birlikte sistemler dijitalleşse de insan kaynaklı hatalar hala yapılabiliyor ya da farklı sorunlarla karşılaşılabiliyor. Şirketlerin maddi ve manevi kayıp yaşamaması için bu yazıda en sık yapılan e-Fatura ve e-Arşiv fatura […]

blog - e-Fatura ve e-Arşiv Fatura
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
July 21, 2025
Temmuz 2025 e-Fatura ve e-Arşiv Fatura Zorunlu Geçişi | Kimler Etkilenecek?

535 Sıra No.lu Tebliğ kapsamında Temmuz 2025 itibarıyla e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu geliyor. Yeni limitler ve etkilenecek mükellef grupları hakkında detaylı bilgi için hemen okuyun.

ViDA e-fatura
KDV ve Finansal Raporlama Kuzey Amerika
July 18, 2025
ViDA E-Fatura ve Dijital Raporlama Gereklilikleri: İşletmelerin Bilmesi Gerekenler

AB KDV, e-fatura ve dijital raporlama ile ilgili ViDA’nın önemli değişikliklerini keşfedin. 2025 ve sonrasında uyumluluğu sürdürmek için işletmelerin yapması gerekenleri öğrenin.

SAP
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
June 23, 2025
SAP Dünyasında Sovos Çözümleri

SAP ve Sovos, finansal süreçler ve yasal uyumlulukla ilgili kritik konuları ele aldıkları ortak bir webinar önemli bilgiler sundu.