E-dönüşümün teknolojiye paralel olarak hızla yayılmasıyla birlikte “e-fatura” ve “e-arşiv fatura” kavramları iş süreçlerinin merkezine yerleşti. Şirketlerin sıklıkla duyduğu bu iki uygulamanın tam olarak ne anlama geldiğini ve iki uygulama arasındaki farkları sizler için derledik.
E-Fatura Nedir?
Türkiye’de 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile hayata geçirilen e-fatura, bir faturada bulunması gereken tüm bilgilerin içerisinde yer aldığı elektronik bir belge türüdür. Veri format ve standardı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenir. Kağıt faturadan farklı olarak, e-faturada alıcı ile satıcı arasındaki karşılıklı fatura iletimi güvenli, elektronik bir ortamda gerçekleşir; zaman ve maliyet tasarrufu sağlar. E-fatura, kâğıt fatura kullanıldığı dönemlerde kargo ile gönder-al sürecinde yaşanan aksaklıkları ortadan kaldırırken, kağıt tüketimini de ciddi bir oranda azaltır.
E-fatura, dünyanın dört bir yanında gerçekleşen ve Türkiye’nin de bir parçası olduğu dijital dönüşüm sürecinin önemli adımlarından biri. Bilgi işlem altyapısı yeterli olmayan e-fatura mükellefleri hem dünyada hem de Türkiye’de bu uyum sürecini özel entegratör olan firmalar ile çalışarak yönetiyor.
E-Fatura Zorunluluğu Kimleri Kapsar?
- 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 5 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler,
- 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’ndan lisans alan (bayilik lisansı dâhil) mükellefler,
- Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa ve/veya ithal edenler,
- Mal veya hizmetlerin alınması, satılması, kiralanması veya dağıtımı işlemlerinin gerçekleştirilmesine aracılık etmek üzere internet ortamında 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda tanımlanan başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ya da tüzel kişi aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında gerçek ve tüzel kişilere ait gayrimenkul, motorlu araç vasıtalarının satılmasına veya kiralanmasına ilişkin ilanları yayınlayan internet sitelerinin sahipleri veya işleticileri ile internet ortamında reklamların yayınlanmasına aracılık faaliyetinde bulunan internet reklamcılığı hizmet aracıları,
- 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler,
- Sağlık hizmeti sağlayan kurumlar (eczaneler, hastaneler, tıbbi ürün tedarikçileri, optikçiler vb.)
E-Arşiv Fatura Nedir?
E-arşiv fatura, e-fatura kullanan işletmelerin e-fatura kapsamı dışındaki vergi mükelleflerine ve nihai tüketiciye düzenledikleri faturalardır. E-fatura kullanıcıları faturalarını sadece kendileri gibi e-fatura kullanıcılarına gönderebilir. E-arşiv, bu faturaların e-fatura kullanıcısı olmayanlara da elektronik ortamda gönderilebilmesi için kullanılır. E-arşiv fatura uygulamasından yararlanmak isteyen mükelleflerin öncelikle e-fatura kullanıcısı olmaları gerekir.
E-Arşiv Fatura Zorunluluğu Kimleri Kapsar?
- E-fatura kullanan tüm mükellefler,
- Aracı hizmet sağlayıcıları,
- İnternet reklamcılığı hizmet aracıları ile internet ortamında ilan yayınlayan mükellefler e-arşiv fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
E-Fatura ile E-Arşiv Fatura Arasındaki Farklar Nelerdir?
E-Fatura:
- E-fatura çift yönlü bir uygulamadır: Mükellefler uygulama dahilinde elektronik fatura gönderir ve alır. Cevaplama seçeneği bulunur.
- E-fatura uygulaması ile elektronik ortamlarda hazırlanan faturalar sadece E-fatura uygulamasını kullanan firmalara gönderilebilir.
- Düzenlenen e-faturalar Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) üzerinden alıcısına ulaştırılır: GİB öncelikle e-faturayı kendi sisteminde kontrol eder ve onaylar ve sonrasında alıcısına gönderir. (CTC-clearance modeli)
- E-faturanın gönderim sırasında UBL-TR formatına dönüştürülmesi zorunludur.
E-Arşiv Fatura:
- E-arşiv fatura tek yönlü bir uygulamadır: Uygulama içerisinde sadece gönderici vardır, alıcının onayına ihtiyaç yoktur ve e-arşiv faturalar cevaplanamaz yalnızca itiraz edilebilinir.
- E-Arşiv fatura uygulaması ile hazırlanan faturalar, alım satım işlemleri yapılan firmalardan e-Fatura kullanıcısı olmayan firmalara da gönderilebilir.
- E-arşiv fatura uygulaması merkezinde GİB’i bulundurmaz: Gün içerisinde düzenlenen e-arşiv faturalar, gün sonunda toplu olarak GİB’e raporlanır. (CTC-raporlama modeli
- E-arşiv fatura serbest format veya UBL-TR formatında düzenlenebilir.
Harekete Geçin
Türkiye’deki elektronik fatura süreci hakkında detaylı bilgi almak için infografiğimize göz atabilir, haberleri ve son gelişmeleri takip etmek için bizi LinkedIn ve Twitter üzerinden takip edebilirsiniz.
