Suudi Arabistan’da e-fatura uygulamasının ikinci aşaması başladı. Kimler e-faturaya geçmeli ve uyum süreci nasıl işleyecek? Detayları bu yazıda okuyabilirsiniz…
Suudi Arabistan’da e-fatura nedir?
Kağıt faturaların, elektronik ortamda oluşturulması, gönderilmesi ve saklanması fikriyle ortaya çıkan e-faturaların kullanımı dünyanın her yerinde hızla yaygınlaşıyor. Suudi Arabistan’da da son yıllarda bu konuda önemli adımlar atılıyor. Suudi Arabistan’da e-fatura geçiş sürecinin güncel bilgilerine geçmeden önce ilk aşamalarda neler yapıldığını şu şekilde özetleyebiliriz:
Suudi Arabistan’da e-fatura sisteminin tarihi
2020’de Suudi Arabistan Zekat, Vergi ve Gümrük Kurumu (ZATCA), iki aşamadan oluşan e-faturaya geçiş sürecini ilan etmişti. Suudi Arabistan’daki e-fatura uygulamasının birinci aşamasında ülkede ikamet eden ve vergiye tabi olan tüm kişilerin faturalarını elektronik olarak kesmesi ve saklaması isteniyordu ve uygulama 4 Aralık 2021’den bu yana yürürlükteydi. ZATCA’nın 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren uygulamaya koyduğu ikinci aşama ise ek gereklilikler getirdi. Ancak bu gereklilikler başlangıçta tüm Suudi Arabistan e-fatura mükellefleri için zorunlu olmadı. Öte yandan ZATCA, süreci hızlı ve planlı ilerletmedeki niyetini de göstererek, e-fatura uygulamasının ikinci aşamasındaki gereklilikleri, ülkede mukim olan tüm vergi mükelleflerini kademeli olarak kapsayacak şekilde planladı.
E-fatura, Suudi Arabistan’da zorunlu mu?
Suudi Arabistan’da e-fatura kullanımı, yabancı şirketler de dahil olmak üzere Suudi Arabistan’da faaliyet gösteren tüm işletmeler için geçerli. Bu nedenle burada faaliyet gösteren tüm şirketlerin ilgili sınırlar içine girip girmediğini takip ederek uyumluluk göstermesi gerekiyor. Uymayan şirketler için de cezai yaptırımlar bulunuyor.
Suudi Arabistan’daki e-fatura uygulamasının ikinci aşaması kimleri kapsıyor?
ZATCA ikinci aşamayı, ilk açıkladığı tarihten biraz daha erteleyerek ve daha küçük bir vergi mükellefi grubuyla başlayarak kademeli şekilde uygulamaya aldı. 24 Haziran 2022’de yaptığı açıklamayla 2021 döneminde yıllık geliri 3 milyar riyalden (yaklaşık 800 milyon ABD doları) fazla olan vergi mükelleflerini, 1 Ocak 2023’ten itibaren uygulama kapsamına aldı. Sonraki eşik ve ilgili gruplar için bilgilendirmeleri de en az altı ay önceden yapacağını bildirdi.
Suudi Arabistan’da e-faturanın ikinci aşamasına uyum nasıl sağlanacak?
Suudi Arabsitan’da e-fatura uygulamasının ikinci aşamasında ise kullanıcıların dikkat etmesi gereken teknik gereksinimler ve uyumluluk şartları açıklandı.
- Teknik gereksinimler ve uyumluluk: İkinci aşamada verilen bilgilere göre vergi mükellefleri tüm e-faturalarını ve elektronik dekontlarını (alacak ve borç dekontlarını) XML formatında (UBL 2.0) oluşturmak zorunda. Fatura içeriğiyle ilgili ise farklı gereklilikler bulunuyor. Tüm e-faturalarda ve e-dekontlarda aşağıdakilerin yer alması zorunlu:
- Önceki faturanın hash değeri
- Benzersiz Evrenler Tanımlayıcı
- Bir QR kodu.
Öte yandan vergi faturalarına (işletmeler arası – B2B) ve sadeleştirilmiş faturalara (işletmeler ile tüketiciler arası – B2C) ilişkin e-fatura gereklilikleri arasında farklılıklar var ve bu nedenle farklı türden faturalar için farklı API’ler geliştirildi. Ve açıklamaların yapıldığı dönemde şu bilgiler verildi:
Vergi faturaları Sürekli İşlem Denetimi (CTC) rejimine tabi olacak. Açıklamak gerekirse; sistem onaylama e-faturası olarak kategorilendirilebilecek. XML fatura gerekli içeriklerle birlikte oluşturulduktan sonra, onayın API’si üzerinden tamamlanması için vergi dairesinin portalına (ZATCA platformuna) iletilecek. ZATCA platformu onay kanıtı olarak ZATCA’nın mührünü faturaya vuracak ve bu işlemden sonra fatura hukuki geçerlilik kazanacak. İmzalanan XML tedarikçiye geri gönderilecek ve böylece tedarikçi imzalı XML faturayı ya da XML ile birlikte insanlar tarafından okunabilecek bir versiyonu (gömülü XML içeren PDF A-3) göndereceğini belirleyebilecek. İnsanlar tarafından okunabilecek versiyon PDF A-3 (gömülü XML ile) formatında olmak zorunda.
Sadeleştirilmiş faturalar ise CTC raporlama rejimine tabi olacak. Gerekli içeriklerle birlikte XML fatura oluşturulduktan sonra, tedarikçinin şifreli mührü kullanılarak imzalanacak. Ardından satıcı, faturanın basılı bir nüshasını alıcıya verecek. Vergi mükellefi 24 saat içinde imzalı XML’i, raporlama API’si üzerinden ZATCA platformuna bildirmek zorunda.
Suudi Arabistan e-Fatura Saklama
Vergi mükelleflerinin e-faturaları elektronik formatta saklaması gerekiyor. Faturaların saklanmasına ilişkin belli başlı gereklilikler bulunuyor. Örneğin; ana kural olarak faturaların ülke içinde saklanması zorunlu ve sadece belli koşullarda faturaların yurt dışında depolanmasına izin veriliyor. E-Fatura çözümlerinin, vergi mükelleflerinin e-faturaları indirerek çevrimdışı ortamda depolamasına imkân tanıması gerekiyor.
E-faturaya geçiş yapacak firmalar için gerekli belgeler ve süreçler
Suudi Arabistan e-fatura uygulamasında faturaların içerikleri türlerine göre değişebiliyor. Bunların ZATCA’nın açıkladığı bilgiler doğrudan takip edilerek ya da uzmanlardan danışmanlık alarak şirketlere uyarlanması gerekiyor.
Suudi Arabistan’da e-fatura yazılımı nasıl seçilir?
Suudi Arabistan e-fatura uygulamasına uyum sağlamak, belirtilen özellikleri içeren doğru şekilde faturaları üretmek, iletmek ve saklamak için şirketler kendi yazılımlarını kurabilmekle beraber, Sovos gibi özel entegratörlerin sistemlerini de kullanabilirler. Her iki koşulda da ZATCA’nın Fatura portalıyla entegrasyon gereklidir. Suudi Arabistan e-fatura uygulamalarını düzenli olarak takip eden bir özel entegratörden bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
- Uzmanlarımızdan bilgi almak için buraya tıklayın.
E-faturanın İşletmelere Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
e-Fatura kullanımı dünya genelinde başlangıçta bir zorunluluk olarak gözükse de işletmeler için pek çok faydası bulunuyor. Bu faydalar arasında zaman ve maaliyet tasarrufu öne çıkıyor. Daha detaylı açıklamak gerekirse: e-fatura kullanımı sayesinde, tüm faturaları tek bir platformdan ve uzaktan erişimle takip edebilmek, manuel süreçleri ve onlara bağlı maliyetleri ortadan kaldırmak mümkün. Dijital ortamda on yıl boyunca arşivleme imkanı, faturaların güvenle saklanmasını ve çok daha akıcı denetim süreçleri sağlıyor. Bu da denetimde yaşanabilecek riskleri en aza indiriyor. Dijital faturaları hızlı bir şekilde kesip alıcıya göndererek erken ödeme almayı kolaylaştırarak ödeme süreçlerini hızlandırabiliyorsunuz
Harekete Geçin
Tüm dünyada müşterilerine e-dönüşüm uyumluluğu sağlayabilen Sovos ile, dünyanın her yerinde işletmenizi sorunsuz bir şekilde yönetebilirsiniz.
