E-Adisyon Dönemi Başlıyor: Beklenen Kılavuz Yayımlandı

Coşkun Antal
Ekim 8, 2021

Gelir İdaresi Başkanlığı, e-dönüşüm uygulamalarının kapsamlarını genişletmeye ve yeni e-belgeler eklemeye devam ediyor. Bu belgelerin en son üyesi e-adisyona ilişkin güncel gelişmeleri sizler için derledik.

E-adisyon nedir?

9 Şubat 2021’de, 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair Tebliğ ile Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren e-adisyon, hali hazırda kâğıt olarak kullanılan ‘adisyon’ belgesinin elektronik ortamda e-belge olarak düzenlenmiş halidir. Adisyon, masada servis yapılan ve gerçek usulde (bilanço veya işletme hesabı esasına göre) vergilendirilen lokanta, kafeterya, pastane, gazino, bar, pavyon gibi hizmet işletmeleri tarafından kullanılma zorunluluğu bulunan bir belge türüdür. E-adisyonun, adisyondan farklı olarak elektronik ortamda düzenlenmesi, muhafaza ve ibraz edilebilmesi, belge veya bilgilerinin Gelir İdaresi Başkanlığı´na (GİB) elektronik ortamda iletilebilmesi veya raporlanması gerekmektedir.

E-Adisyon Teknik Kılavuzu, GİB tarafından 30 Temmuz 2021 tarihinde yayımlandı. Yayımlanan teknik kılavuzda; adisyon belgesinin ve adisyon belgesine ait e-arşiv raporunun oluşturulması, mali mühür ile zaman damgalı şekilde imzalanması ve oluşturulan raporların GİB sistemine aktarılması süreçleri açıklandı. Kılavuzda ayrıca adisyon belgesine ait XSD şeması ayrıntılı olarak gösterildi. Adisyon belgesinin GİB’e raporlanması konusunun ise önümüzdeki günlerde e-arşiv teknik kılavuzunda ayrıca açıklanacağı biliniyor.

E-adisyon hangi işletmeler için zorunlu?

GİB, adisyon belgesi düzenleyen hizmet işletmelerine, yıllık veya aylık satış hasılatı tutarlarını dikkate alarak, geçiş hazırlıkları için en az 3 ay geçiş süresi vermek ve yazılı bildirim ya da ebelge.gib.gov.tr adresinde duyurmak suretiyle e-adisyon uygulamasına geçme zorunluluğu getirmeye yetkili. Yazılı bildirim veya duyuru yapılan mükellefler, belirtilen süreler içinde e-adisyon uygulamasına dâhil olmak ve bu tarihten itibaren istisnai durumlar haricinde, adisyon belgesini, e-adisyon belgesi olarak düzenlemek zorundalar. Bu zorunluluğa uymayan mükellefler hakkında ise kanunda öngörülen cezai hükümler uygulanacak.

GİB tarafından bildirim yapılan mükellefler dışındaki mükelleflerin e-Adisyon’u duzenleme zorunluluğu bulunmuyor. Uygulamaya dahil olmak isteyen mükelleflerin;

  • E-fatura ve e-arşiv fatura uygulamalarına dâhil olması,
  • E-adisyon belgesini düzenleyebilme, muhafaza ve ibraz edebilme, belge ve bilgilerini elektronik ortamda GİB’e iletebilme konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olması,
  • Uygulamadan yararlanma yöntemleri arasında bulunan ‘Özel Entegratör Yöntemi’ ya da ‘Doğrudan Entegrasyon Yöntemi’nden birisini tercih ederek başvuru esaslarına uygun şekilde e-adisyon uygulamasına dâhil olmak için başvuruyu yapması gerekiyor.

E-adisyon nasıl düzenlenmeli?

E-adisyon uygulamasına dahil olan mükellefler, ilgili belgeyi müşteriden sipariş alırken GİB tarafından belirlenen asgari bilgileri içerecek şekilde ve belirlenen belge formatında elektronik ortamda düzenleyecek. E-adisyon belgesi elektronik ortamda düzenlenirken, hizmetin sunumu süresince müşterinin masasında kağıt çıktının bulundurulması zorunlu değil. Her adisyon belgesi ile eş zamanlı olarak, hizmetin tamamlanması ile birlikte üzerinde e-adisyon belgesinin evrensel tekil numarasının (ETTN) yer alacağı e-fatura, e-arşiv fatura ya da yeni nesil ÖKC’lerde (ödeme kaydedici cihaz) düzenlenen perakende satış fişinin hazırlanması ise zorunlu.

E-adisyon belgesinde hangi bilgiler yer almak zorunda?

  • Hizmet işletmesinin adı, soyadı veya unvanı, vergi dairesi, TCKN/VKN’si ve adresi,
  • E-adisyon belgesinin düzenlenme tarihi, saat ve dakika olarak düzenlenme zamanı, evrensel tekil numarası ve e-belge numarası,
  • Sunulan hizmetin veya emtianın adı (cinsi) ve miktarı,
  • Hizmetin tamamlanması ile birlikte düzenlenecek e-fatura, e-arşiv fatura veya yeni nesil ÖKC’den düzenlenecek perakende satış fişinde yer alacak vergiler hariç ve dahil toplam hizmet tutarı,
  • Düzenlenen e-adisyon belgesinin ilişkili olduğu e-fatura veya e-arşiv fatura’nın evrensel tekil tanımlama numarası (ETTN) veya perakende satış fişinin düzenlendiği ÖKC’nin cihaz sicil numarası.

Mükellefler e-adisyon belgesi üzerindeki zorunlu bilgilere ilave olarak ihtiyaçları doğrultusunda farklı bilgilere de yer verebiliyorlar.

Harekete Geçin

Sovos vergi uyumluluğu yazılımının e-dönüşüm ve e-belge zorunluluklarına uyum sürecinizde size nasıl yardımcı olabileceğine göz atabilirsiniz.

email ikon.1

Aylık bültenimize kaydolarak güncellemelerden haberdar olun.

İlgilendiğiniz konu başlığını aşağıdan seçebilirsiniz.

Yazar

Coşkun Antal

Coşkun, Sovos Türkiye’de Regülasyon Uzmanı olarak çalışmaktadır. Coşkun, vergi dairelerinin yayınladığı regülasyonların ve ilgili teknik özelliklerin takibini ve analizini gerçekleştirir. İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünden mezundur.
Paylaşın​

e-Dönüşüm
Türkiye Vergi Uyumluluğu
November 19, 2025
e-Dönüşüm Bir Kültürel Dönüşüm Olmalı

Karar verme süreçlerinde “deneyimleri dinlemek” hep önemli olmuştur değil mi? Öncesinde ne kadar araştırma yaparsak yapalım, bir ürün ya da hizmeti daha önce kullanan kişilerden dinlemek, onların yorumlarını almak karar sürecini kolaylaştırır. Bu nedenle sunduğumuz ürün ve hizmetleri anlatırken ya da iş ortaklığı yapımızı tanıtırken, bugüne kadar müşterimiz ya da iş ortağımız olan kişi ve […]

e-Fatura Hataları
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
September 12, 2025
e-Fatura ve e-Arşiv Faturalarda Yapılan Hatalar ve Düzeltme Yöntemleri

Türkiye’de e-Fatura ve e-Arşiv Fatura kullanımının genele yayılmasıyla, şirketlerin fatura süreçleri sistemleşti, hata payı azaldı ve vergi cezaları konusundaki riskler büyük ölçüde ortadan kalktı. Bununla birlikte sistemler dijitalleşse de insan kaynaklı hatalar hala yapılabiliyor ya da farklı sorunlarla karşılaşılabiliyor. Şirketlerin maddi ve manevi kayıp yaşamaması için bu yazıda en sık yapılan e-Fatura ve e-Arşiv fatura […]

blog - e-Fatura ve e-Arşiv Fatura
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
July 21, 2025
Temmuz 2025 e-Fatura ve e-Arşiv Fatura Zorunlu Geçişi | Kimler Etkilenecek?

535 Sıra No.lu Tebliğ kapsamında Temmuz 2025 itibarıyla e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu geliyor. Yeni limitler ve etkilenecek mükellef grupları hakkında detaylı bilgi için hemen okuyun.

ViDA e-fatura
KDV ve Finansal Raporlama Kuzey Amerika
July 18, 2025
ViDA E-Fatura ve Dijital Raporlama Gereklilikleri: İşletmelerin Bilmesi Gerekenler

AB KDV, e-fatura ve dijital raporlama ile ilgili ViDA’nın önemli değişikliklerini keşfedin. 2025 ve sonrasında uyumluluğu sürdürmek için işletmelerin yapması gerekenleri öğrenin.

SAP
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
June 23, 2025
SAP Dünyasında Sovos Çözümleri

SAP ve Sovos, finansal süreçler ve yasal uyumlulukla ilgili kritik konuları ele aldıkları ortak bir webinar önemli bilgiler sundu.