Dünya Genelinde E-İrsaliye Belgelerinin Yükselişi

Selin Ring
Ocak 14, 2022

Sürekli işlem denetimi uygulayan ülkelerin sayısı tüm dünyada büyük bir hızla artıyor. Ayrıca, paralel bir gelişme daha yaşanıyor: Halihazırda sürekli işlem denetimi uygulayan ülkeler, özellikle irsaliye belgeleri ve diğer ilgili belge türleri için yeni yükümlülükler getirerek sürekli işlem denetimi rejiminin kapsamını genişletiyor.

Elektronik irsaliye belgelerinin birçok sürekli işlem denetimi sistemine eşlik ettiği ya da bu sistemlerin ayrılmaz bir parçası haline geldiği bir döneme tanıklık ediyoruz. Bunun nedeni aşağıdaki gibi açıklanabilir:

E-İrsaliye belgelerine olan rağbetin artması

İrsaliye belgesi, taşıma işlemi sırasında mallarla birlikte kullanılmak üzere verilir ve transferin kanıtı niteliğindedir. İrsaliye belgelerinde ve faturalarda ortak olan birçok bilgi bulunmaktadır. Bu nedenle irsaliye belgeleri genellikle bir sürekli işlem denetimi prosedüründe bildirilen veya onaylanan fatura verilerine bağlanmak üzere tasarlanır ve bu sayede fiziksel tedarik zinciri için mali tedarik zincirinde entegre olan işlem doğrulama mekanizmalarından kontrol etmesi için seçenekler sunar. Sonuç olarak vergi dairesinin e-fatura ve e-irsaliye belge sistemlerinden aldığı verileri karşılaştırarak vergiye tabi işlemlerin fiziksel gerçekliğini değerlendirmesine yardımcı olur.

Kontrol mekanizması olarak kare kod, radyo frekans ile tanımlama ve kamera kullanımı

Bazı uygulamalarda, malları taşıyan aracın kontrol için durdurulması durumunda kontrollerin kolayca yapılması için e-irsaliye belgelerinde kare kodların olması gerekmektedir. Öte yandan bazı ülkelerde malların taşınmasını doğrulamak için çok daha gelişmiş yöntemler kullanılmaktadır.

Hindistan’da belli koşullar altında, e-irsaliyenin hazırlandığı tarihte geçerli olan mal sınıflandırması, varış yeri ve araç bilgilerini içeren Radyo Frekans ile Tanımlama (RFID) etiketlerinin taşıma araçlarında bulunması zorunludur. Bu etiket yolda kameralar tarafından okunarak, e-irsaliyede belirtilen araç hareketine ilişkin detaylar, aracın fiziksel hareketiyle karşılaştırılır. Bu sistem sayesinde vergi idaresi hem uyumsuz davranışları tespit eder hem de vergi kaçakçılığını daha iyi görünürlükle ve hassasiyetle takip eder.

Bundan sonra ne olacak?

Özellikle sürekli işlem denetimi uygulaması olan ülkelerde e-irsaliye belgesine ilişkin zorunlulukların giderek daha yaygın hale geleceği öngörülüyor. Bunun nedeni vergi dairesinin platformu üzerinden daha fazla veri toplanabilmesi ve bunların karşılaştırma için kullanılabilmesi. Sürekli işlem denetimlerinin genişleme hızı düşünüldüğünde, işletmelerin birincil ihtiyacı verilerin tutarlığının ve eşleştirmesinin sürdürülmesi olacaktır. Vergi mükellefleri, bu uygulamalara uyum sağlamak için süreçlerinin esnek olmasına ve vergi idarelerinin getirdiği değişikliklere uygun olmasına dikkat etmelidir.

Harekete Geçin

Sovos, tüm dünyada müşterilerini e-fatura zorunluluklarına uyumlu tutmak konusunda on yıldan fazla deneyime sahiptir. Regülasyonlara ilişkin tüm bilmeniz gerekenlere göz atabilirsiniz.

email ikon.1

Aylık bültenimize kaydolarak güncellemelerden haberdar olun.

İlgilendiğiniz konu başlığını aşağıdan seçebilirsiniz.

Yazar

Selin Ring

Selin, Sovos’ta Regülasyon Danışmanı olarak çalışmaktadır. Stockholm’da yaşayan ve aslen Türkiye kökenli olan Selin’in geçmişi şirket ve ticaret hukuku alanındadır ve şu anda küresel e-fatura uyumu konusunda uzmanlaşmaktadır. Selin kendi ülkesinde Hukuk diploması almış ayrıca Hukuk ve Ekonomi alanında da yüksek lisans derecesine sahiptir.
Paylaşın​

e-Dönüşüm
Türkiye Vergi Uyumluluğu
November 19, 2025
e-Dönüşüm Bir Kültürel Dönüşüm Olmalı

Karar verme süreçlerinde “deneyimleri dinlemek” hep önemli olmuştur değil mi? Öncesinde ne kadar araştırma yaparsak yapalım, bir ürün ya da hizmeti daha önce kullanan kişilerden dinlemek, onların yorumlarını almak karar sürecini kolaylaştırır. Bu nedenle sunduğumuz ürün ve hizmetleri anlatırken ya da iş ortaklığı yapımızı tanıtırken, bugüne kadar müşterimiz ya da iş ortağımız olan kişi ve […]

e-Fatura Hataları
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
September 12, 2025
e-Fatura ve e-Arşiv Faturalarda Yapılan Hatalar ve Düzeltme Yöntemleri

Türkiye’de e-Fatura ve e-Arşiv Fatura kullanımının genele yayılmasıyla, şirketlerin fatura süreçleri sistemleşti, hata payı azaldı ve vergi cezaları konusundaki riskler büyük ölçüde ortadan kalktı. Bununla birlikte sistemler dijitalleşse de insan kaynaklı hatalar hala yapılabiliyor ya da farklı sorunlarla karşılaşılabiliyor. Şirketlerin maddi ve manevi kayıp yaşamaması için bu yazıda en sık yapılan e-Fatura ve e-Arşiv fatura […]

blog - e-Fatura ve e-Arşiv Fatura
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
July 21, 2025
Temmuz 2025 e-Fatura ve e-Arşiv Fatura Zorunlu Geçişi | Kimler Etkilenecek?

535 Sıra No.lu Tebliğ kapsamında Temmuz 2025 itibarıyla e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu geliyor. Yeni limitler ve etkilenecek mükellef grupları hakkında detaylı bilgi için hemen okuyun.

ViDA e-fatura
KDV ve Finansal Raporlama Kuzey Amerika
July 18, 2025
ViDA E-Fatura ve Dijital Raporlama Gereklilikleri: İşletmelerin Bilmesi Gerekenler

AB KDV, e-fatura ve dijital raporlama ile ilgili ViDA’nın önemli değişikliklerini keşfedin. 2025 ve sonrasında uyumluluğu sürdürmek için işletmelerin yapması gerekenleri öğrenin.

SAP
E-Fatura Uyumluluğu Türkiye
June 23, 2025
SAP Dünyasında Sovos Çözümleri

SAP ve Sovos, finansal süreçler ve yasal uyumlulukla ilgili kritik konuları ele aldıkları ortak bir webinar önemli bilgiler sundu.