Bu blog yazısı 8 Haziran 2023’te güncellenmiştir.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen yükümlüklerle her yıl çok sayıda şirket e-dönüşüm sisteminin bir parçası olarak e-Fatura ve e-Arşiv Fatura kullanıcısı haline geliyor. Sistemi yeni kullanmaya başlayan şirketlerin ise en sık sorduğu sorular e-Fatura ve e-Arşiv Faturalarda iptal ve iade (ret) işlemleri hakkında oluyor.
e-Fatura’nın iptal ve iade süreci teknik olarak bakıldığında kağıda basılı fatura ile aynıdır. Fakat pratikte bazı işlemler değişiklik gösterir. Bu konuda en sık sorulan soruları yanıtlayarak, akıllardaki belirsizlikleri giderebiliriz.
e-Fatura Neden Reddedilir?
Alıcıya gönderimi yapılan fatura ile ilgili olarak, tarafların faturanın hatalı düzenlenmiş olduğu konusunda aynı fikirde olması ya da fatura içeriğinin muhatabı tarafından kabul edilmediği durumlarda e-Fatura reddedilir.
e-Fatura Reddedilirse Ne Olur?
e-Fatura’nın reddedilmesi durumunda söz konusu faturanın iptali gerçekleşir.
Eğer e-Fatura’nın reddine karar verilirse sonraki süreçleri öğrenmek için “Temel e-Fatura” ve “Ticari e-Fatura” senaryolarına ayrı ayrı bakmak gerekir.
Temel e-Fatura, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uygulamaya konmuş olan, kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahip ve fatura alıcısının sistem üzerinden reddetme olanağı olmayan elektronik fatura senaryosudur.
Ticari e-Fatura ise Temel e-Fatura’dan farklı olarak alıcıya onay ve ret seçeneği sunar.
Temel e-Fatura Reddetme Nasıl Yapılır?
Temel e-Fatura senaryosunda, alıcının faturayı sistem üzerinden reddetme şansı yoktur. Müşterinizin, reddi istenen faturaya karşılık bir iade e-Faturası oluşturması ve tarafınıza iletmesi gerekir. Bu işlem her iki faturanın birbirini mahsuplaştırması için yeterlidir.
Alıcı ya da satıcı taraf, e-Fatura’nın iptal işlemi için “e-Fatura İptal Portalı” üzerinden öncelikle fatura numarasını ve faturanın toplam tutarını girmelidir. Bu belgenin mali mühür ile imzalandıktan sonra karşı tarafa “iptal talebi” olarak gönderilmesi ve karşı tarafın talebi onaylaması gerekir. Alıcının talebi onaylaması ile e-Fatura reddedilmiş olur.
Ticari e-Fatura Reddetme Nasıl Yapılır?
Ticari e-Fatura reddi, faturayı gönderen tarafından yapılamaz. Fatura ancak gönderim yaptığınız müşterinize ait sisteme düştükten sonra 8 gün içinde reddedilmesi durumunda iptal edilebilir. Bu durumda yeni bir fatura oluşturmadan reddedilen fatura üzerinden düzenleme yapılabilir. Reddedilen e-Fatura sisteminizde iptal edilmiş bir fatura gibi görünür.
8 gün içerisinde reddedilmeyen Ticari e-Fatura’ların iptali için ise alıcı tarafın KEP sistemi, noter gibi harici yollar ile faturayı gönderen tarafa fatura iptal talebini içeren bir yazı göndermesi gerekir. Bu durumda satıcının da itirazı kabul etmesi halinde fatura reddedilmiş olur.
e-Fatura Ret Süresi Kaç Gündür?
Ticari e-Fatura’nın alıcı tarafından reddedilmesi için gerekli süre 8 gündür. 8 gün içinde alıcı herhangi bir işlem ret işlemi yapmazsa fatura otomatik olarak kabul edilir.
Aktardığımız bilgileri, “Temel e-Faturalarda İade ve İptal”, “Ticari e-Faturalarda İade ve İptal” ve “e-Arşiv Faturalarda İptal” başlıklarında derlediğimiz aşağıdaki tabloda da detaylı inceleyebilirsiniz.
| E-Fatura | E-Arşiv Fatura | |
| İptal Süreçleri | Temel E-Fatura
E-Fatura İptal ve İtiraz Portalı üzerinden 8 gün içerisinde karşı tarafın onayı ile iptal işlemi gerçekleştirilebilir.
Ticari E-Fatura Ticari e-faturalar ise, ‘Ret Uygulama Yanıtı’ aracılığıyla 8 gün içerisinde reddedilebilir. 8 günlük sürenin aşılmasının ardından Ret Uygulama Yanıtı üzerinden işlem yapılması mümkün değildir. |
E-Arşiv uygulaması iptal işlemleri mükellef tarafından kullanılan e-belge yararlanma türüne (Özel Entegratör, GİB Portal veya doğrudan entegrasyon) göre yapılabilmektedir. |
| İtiraz Süreçleri | Temel E-Fatura
Harici yöntemlerle (Noter, KEP, taahhütlü mektup ve telgraf) 8 gün içerisinde yapılır.
Ticari E-Fatura
Faturaya haricen itiraz edilmesi halinde itiraza ilişkin bilgilerin e-fatura iptal ve itiraz portalı üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilmesi gerekir.
8 günlük sürede itiraz edilmeyen faturanın içeriği, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu uyarınca alıcısı tarafından kabul edilmiş sayılır. |
E-Arşiv Fatura’ya itiraz işlemleri harici yöntemlerle (Noter, KEP, taahhütlü mektup ve telgraf) 8 gün içerisinde yapılmalıdır.
Faturaya haricen itiraz edilmesi halinde itiraza ilişkin bilgilerin e-belge uygulamalarından yararlanma türüne göre türüne (Özel Entegratör, GİB Portal veya doğrudan entegrasyon) Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilmesi gerekir. |
| İade Faturası | Yukarıda tarif edilen iptal ve itiraz süreçlerine ek olarak, alıcılar mevzuattaki kurallar dahilinde iade faturası da düzenleyebilirler. | |
Harekete Geçin
Sovos, tüm dünyada müşterilerini e-fatura ve vergi zorunluluklarına uyumlu tutmak konusunda on yıldan fazla deneyime sahiptir.
