Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından yapılan duyuruya göre “E-Döviz Alım-Satım Belgesi”, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren zorunlu hale geliyor. Kâğıt ortamında düzenlenen “Döviz Alım” ve “Döviz Satım” belgeleri ile aynı hukuki özelliklere sahip olan bu elektronik belge, döviz alım ve satım faaliyetinde bulunan yetkili müesseseler dahil olmak üzere ilgili mevzuat gereğince bu belgeyi düzenleyebilen tüm mükellefler için geçerli olacak.

E-Döviz Alım Satım Belgesinde karekod veya barkod zorunlu olacak

2022 yılında, “döviz alım ve satım” işini yapacak olan yetkili mükellef kurumlar, döviz alımı veya satımı yapan vatandaşlara, elektronik ortamda düzenleyecekleri bu belgeleri, onların talebine göre e-posta yoluyla da iletebilecek. Talep etmeleri durumunda kâğıt çıktısı alınarak da verilecek.

Kâğıt ortamda verilecek e-Döviz Alım- Satım Belgesinin yetkili kurum tarafından, kaşe ve ıslak imza ile imzalanıp, teslim edilmesi gerekiyor. Ayrıca, yetkili kurum nüshasının da elektronik sertifika ile imzalı bir şekilde, elektronik ortamda muhafaza edilmesi zorunlu. Bir diğer önemli konu da belgelerin elektronik ortamda sorgulanması ve doğrulanması için, üzerlerinde “karekod” veya “barkod” bulunması gerekecek.

E-Döviz Alım Satım Belgesinde bulunması gereken zorunlu bilgiler

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan E-Döviz Alım Satım Belgesi Teknik Kılavuzuna göre belgede bulunması gereken bilgiler şu şekilde:

• Mükellefin adı soyadı ve unvanı,
• Mükellefin adresi,
• Mükellefin Vergi Dairesi ve vergi numarası,
• Döviz alım satım belgesinin seri ve sıra numarası,
• Dövizi satan kişi veya kuruluşun adı, soyadı, uyruğu ve unvanı,
• Satılan dövize ait bilgiler; geldiği ülke, geliş nedeni, cinsi, uygulanan kur tutarı, TL karşılığı, USD karşılığı, ihracat şekli, teslim şekli, gümrük çıkış beyannamelerinin tarihi, numarası, çıkış kapısı, yurda getirilen dövizin ödeme şekli (kesintiler, kalan net tutar) ve açıklama,
• Tarih, isim, kaşe ve imza,
• Firmalar, e-Döviz Alım Satım Belgesi üzerindeki zorunlu bilgilere ek olarak farklı bilgilere de yer verebilirler.

E-Döviz Alım Satım Belgesi düzenlememenin cezası

Zorunluluk getirildiği halde bu uygulamaya zamanında geçmeyen mükellefler ile istisnai durumlar haricinde döviz alım satım belgesi olarak düzenlemeyen ve almayan (kâğıt döviz alım satım belgesi olarak düzenleyenler ve alanlar dahil) mükellefler hakkında kanunda öngörülen cezai hükümler uygulanacak.

Yunanistan’da myDATA zorunluluğu ertelemelerin (ve daha fazla erteleme için yapılan lobi çalışmalarının) ardından nihayet vergi mükelleflerinin çoğunluğu için 1 Ekim 2021’de yürürlüğe girdi.

Yunan yetkililer konuyla ilgili mevzuat yayınlanana kadar 2021 yılı için herhangi bir ceza uygulanmayacağını açıkladı. Yetkililerin esas amacı, tüm vergi mükelleflerinin myDATA ile ilgili tüm yasal ve teknik gerekliliklere uyabileceğinden ve yeni sürekli işlem denetimi (CTC) sistemine uyum sağlayabileceğinden emin olmak.

myDATA gerekliliklerine uyum için takvim

2020 yılı için myDATA gerekliliklerine uyum isteğe bağlı olmaya devam ediyor.

1 Ekim 2020’de myDATA, Temmuz 2020 itibarıyla belgelendirilmiş e-fatura hizmeti sağlayıcıları üzerinden e-fatura kullanmayı seçen vergi mükellefleri dışında 2020 yılı için isteğe gönüllü bir program olarak sınıflandırıldı. ERP gibi diğer fatura iletim yöntemleri üzerinden sistemi gönüllü olarak kullanmak isteyen şirketler, sadece 2020’nin son üç takvim ayına (Ekim – Aralık) ilişkin verileri gönderebiliyordu.

2021’de myDATA belli vergi mükellefleri ve işlemler için zorunlu hale geliyor.

Zorunluluk sadece gelir işlemlerini kapsıyor. Giderler 31 Mayıs 2022’ye kadar herhangi bir tarihte myDATA’ya iletilebilecek.

• Zorunluluğun ilk aşaması 1 Ekim 2021’de başlıyor. Bu aşama, ikili usulde defter tutan ve 2019 mali yılında geliri 50.000 Euro’nun üzerinde olan vergi mükelleflerini ve basit usulde defter tutan ve geliri 100.000 Euro’nun üzerinde olan vergi mükelleflerini kapsıyor.
• Zorunluluğun ikinci aşaması 1 Kasım 2021’de başlıyor ve diğer tüm vergi mükelleflerini kapsıyor.

2022 için myDATA’nın tüm mükellefler için zorunlu hale gelmesi bekleniyor.

• 1 Ocak 2022’den itibaren myDATA zorunluluğu tüm gelir ve gider verilerini (özet ve sınıflandırma verileri) içerecek şekilde genişletilecek.
• Tüm tarihsel (gelirle ilgili) veriler, yani 1 Ocak 2021 ile 30 Eylül 2021 veya 31 Ekim 2021 arasında yayınlanan veriler 31 Mart 2022’ye kadar myDATA’ya iletilmelidir. Yukarıda belirtilen verilerin fatura kesenler tarafından iletilmemesi durumunda, bunlar 1 Nisan – 30 Nisan 2022’den itibaren alıcılar tarafından bildirilebilecek ve fatura kesen taraflar bu işlemleri 31 Mayıs 2022’ye kadar kabul edip sınıflandırabilecek.
• Gelirlere ilişkin muhasebe (düzeltme) kayıtlarının, 2021 mali yılının yıllık gelir vergisi beyannamesinin son tarihine kadar bildirilmesi gerekiyor (giderlere ilişkin kayıtlar aynı tarihe kadar iletilebilir).

myDATA çerçevesi, gelecek yıl tam olarak uygulamaya geçirilene kadar zaman içinde şekillenecek gibi görünüyor. Öte yandan, gider sınıflandırmalarının yeminli müşavir tarafından iletilmesi süreci veya Yunanistan’daki yazarkasaların (Φ.Η.Μ) yükseltilerek myDATA’ya bağlanması gibi belli konularda hâlâ netleştirilmesi gereken hususlar bulunuyor.