Brexit geçiş sürecinde sona yaklaşılırken, sınır ötesi ticaretle uğraşan işletmelerin dikkatlerini Brexit sonrası malların ne şekilde ele alınacağına yönlendirmesi gerekiyor. Kısa süre önce Birleşik Krallık’ta ithalattan alınan KDV muhasebesinin ertelenmesi konusuna değinmiştik. Bu hafta ise AB’de ithalattan alınan KDV muhasebesinin ve ödemesinin ertelenmesine odaklanacağız.

Muhasebeleştirmenin ve ödemenin ertelemesi

Teorik olarak, ticari emtialar AB’ye girer girmez ithalattan doğan KDV, ilgili sınırdaki gümrük yetkililerine hemen ödenir. Pratikte ise AB KDV Yönetmeliği, Üye Devletlerin hangi koşullar altında ülkelerine mal gireceğini belirleyebilmesini ve ithal edilen malların KDV ödemesi ile ilgili detaylı kurallar koyabilmesini sağlar. Bu durum, Üye Devletlerin KDV iadesi, ödeme erteleme planları ya da her ikisinin bir kombinasyonu ile muhasebe ertelemeye yönelik mekanizmaları devreye sokabilmesi anlamına gelir.

KDV iadesi yoluyla muhasebeleştirmenin ertelenmesi, ithalattan alınan KDV’nin, vergi mükellefinin periyodik KDV iadesinde hesaplanmasına ve ödenmesine olanak tanır. İthalattan alınan KDV, vergi iadesinden düşülebiliyorsa iadeden alınır.  Böylece nötr nakit akışı etkisinden faydalanılır. Bu durumda KDV, ticari kazançtan alınan vergiye benzer şekilde ele alınır; gelir idaresine fiziksel olarak KDV ödemesi yapılmaz.

Üye Devletler kendi ödeme erteleme planlarının ayrıntılarını belirleyebilirler; bu planlardan bazen tüm ithalatçılar faydalanabilirken, bazen yalnızca belirli durumlarda faydalanılabilir.

AB’de durum nedir?

• Hollanda’da KDV Kanunu’nun 23. Maddesi, ithalattan alınan KDV’nin KDV iadesine ertelenebilmesine izin veriyor. Ancak, doğrudan 23. Madde lisansına başvurmak için işletmenin Hollanda’da kurulmuş olması gerekiyor. Yine de bir mali temsilci güvencesi verilirse Hollanda’da kurulu olmadan da 23. Madde’den faydalanmak mümkün. Hollanda’da mali temsilcilik sınırlı veya genel olabiliyor. Sınırlı temsil, ithalatçının kendi KDV numarasını almasını şart koşmuyor ve yalnızca belirli işlemler için kullanılabiliyor. Genel mali temsilcilikte ise ithalatçının kendi KDV numarasını alması gerekiyor. Ardından KDV, mali temsilci tarafından yönetiliyor. Bu yöntem, ilk ithalattan sonra ticari emtianın nasıl kullanılabileceği konusunda ciddi anlamda esneklik sunuyor.
• Almanya, ithalattan alınan KDV ödemesinin hemen alınmasının maliyetini hafifletmek için bazı ithalatçılara ertelenmiş ödeme planı imkanı sunan bir ithalat KDV’si muhasebesini erteleme uygulamasına sahip. Bununla birlikte, plana erişmek için bir banka güvencesi gerekebiliyor. İthalattan doğan tüm KDV’ler, ithalatın gerçekleştiği tarihi kapsayan KDV iadesinden düşülebiliyor.
• Belçika, işletme E.T. 14.000 lisansı başarılı bir şekilde yetkilendirildikten sonra ithalattan doğan KDV ödemesinin KDV iadesine ertelenmesine izin veriyor. Yetkilendirme herhangi bir güvenceye tabi değil. Birleşik Krallık işletmeleri, periyodik olarak KDV iadesine başvuruyorlarsa KDV ödemesini erteleme lisansı alabiliyorlar.
• Fransa, Yetkili Ekonomik Operatör statüsüne sahip bir mali temsilcisi olan AB dışından işletmelerin Gümrük İdaresinden özel bir yetkilendirme talep ederek KDV iadesi yoluyla muhasebe ertelemeye başvurmasına izin veriyor. Bu yetkilendirme, onaylandıktan sonra üç yıla kadar geçerli. Gümrük İdaresi’nin bu gerekliliği 1 Ocak 2021’den itibaren tüm işletmelerin muhasebe ertelemeye başvurabileceği şekilde esneteceğini de önemle not düşelim.
• Portekiz, 2017’den bu yana muhasebeleştirmede erteleme planı uyguluyor. Belirli koşulları sağlamaya tabi olan plan, faydalanmak isteyen işletmelerin özel bir başvuru yapmasını da gerektiriyor. En önemlisi de, bu uygulamadan yararlanmak isteyenlerin sürekli olarak her ay KDV iadelerini sunması gerekiyor; bunun da uyumluluk maliyetleri üzerinde ikincil bir etkisi oluyor.
• İspanya’nın muhasebe erteleme sistemi, ithalatçıların ithalat sırasında KDV ödemeden, ithalattan alınan KDV’yi periyodik KDV iadeleri üzerinden beyan etmesine olanak tanıyor. Ancak muhasebeleştirmenin ertelemesi, yalnızca KDV iadesine aylık olarak başvuran vergi mükellefleri için geçerli. Aylık KDV iadesi ise beyannamelerin sürekli olarak dört iş günü içinde ayrıntılı işlem verilerinin raporlanmasını gerektiren Acil Bilgi Sunumu (SII) rejimi altında verilmesini zorunlu tutuyor. Bu ekstra raporlama gereklilikleri ve uyumluluk ihlali yüzünden alınabilecek potansiyel cezalar düşünüldüğünde, işletmeler muhasebeleştirmede ertelemenin avantajlı olup olmadığını dikkatle değerlendirmeli.

Sırada ne var?

Brexit’in anlaşmalı mı anlaşmasız mı olacağı ve bu olasılıkların ayrıntıları henüz belli olmasa da bu durum, işletmelerin AB Üye Devletleri ile gelecekte gerçekleştireceği işlemlerde yaşanacak değişimlere hazırlanmasını engellememeli. İthalattan alınan KDV, ciddi nakit akışı problemleri yaratabilir. Bu durumun etkisini hafifletmek için mevcut desteklerin farkında olmak ve ithalat yapılan ülkede muhasebeleştirmede ya da ödemede erteleme için gerekli başvuruları yapmak büyük önem taşıyor.

Brexit için geri sayımda sona yaklaşılıyor. 31 Aralık ufukta görünse de, KDV açısından ele alınması gereken çok şey var. Yeni duruma ayak uydurmak için hızla harekete geçilmesi gereken alanlardan biri de Brexit’in ardından AB ile Birleşik Krallık arasında ticari malların hareketi.

Birleşik Krallık önümüzdeki haftalarda AB ile bir Serbest Ticaret Anlaşması (FTA) imzalasa da imzalamasa da, 2021 itibariyle KDV açısından bir üçüncü ülke haline gelecek gibi görünüyor. Bu, Birleşik Krallık ile AB arasında gidip gelen tüm malların ithalat ve ihracat sınıfına girmesi anlamına geliyor.

Birleşik Krallık’ta ithalat yapanlar için bunun anlamı ne?

Serbest Ticaret Anlaşması sağlanmazsa işletmelerin hızla gümrük vergisine adapte olması gerekecek. Birleşik Krallık’a ithal edilen ticari mallar, Birleşik Krallık Global Gümrük Tarifesi (“UKGT”) listesinde belirtilen oranlarda vergiye tabi olacak. KDV’nin aksine gümrük vergisi iade edilmiyor. Dolayısıyla risk azaltma imkanı olup olmadığını anlamak ve kar marjının erimemesi için aynı ürünlere birden çok kez vergi uygulanmadığından emin olmak hayati önem taşıyor.

AB dışındaki bir ülkeden AB’ye ithal edilen malların ithalattan alınan KDV’ye tabi olması da dikkate alınması gereken bir diğer konu (Brexit’in ardından Birleşik Krallık da AB dışındaki ülkelerden biri olacak). Aynı durum, diğer ülkelerden Birleşik Krallık’a ithal edilen mallar için de geçerli. İthalattan alınan KDV’nin nakit akışına ciddi etkisi olabilir. Öte yandan, ithalattan alınan KDV muhasebesinin ertelenmesi bir nebze rahatlama sağlayabilir.

Birleşik Krallık’ta ithalattan alınan KDV muhasebesinin ertelenmesi

1 Ocak 2021’den itibaren Birleşik Krallık’ta ithalattan alınan KDV için muhasebe ertelemesine başlanacak. İthalattan alınan KDV için muhasebe ertelemesi, yalnızca AB’den yapılacak ithalatlar için değil, Birleşik Krallık dışından yapılacak tüm ithalatlar için geçerli. Bu şekilde nakit akışı baskısının azaltılması ve ithalatçılara önemli avantajlar sağlanması amaçlanıyor. AB’deki tedarikçilerden mal satın alan Birleşik Krallık işletmeleri için bunun önemi büyük.

AB üyesi devletlerin birçoğunda erteleme mekanizmalarının devreye alındığı düşünülürse Birleşik Krallık, muhasebe erteleme konusunda AB’deki komşularına kıyasla geç kaldı. Erteleme seçeneği olması, bir ülkeyi ithalatçılar için cazip hale getiriyor. Bunun olmadığı yerlerde vadeli ödeme seçeneği de görülebiliyor. Birleşik Krallık en etkili tedarik zincirlerini kurmak için bu farklı sistemlere ayak uydurmalı.

Sırada ne var?

AB ile anlaşmanın ayrıntıları hala net olmasa da, Birleşik Krallık işletmelerinin AB Üye Ülkeleri ile gelecekte yapacakları alışverişler için değişikliklere hazır olması gerekiyor. Önümüzdeki haftalarda muhasebe ertelemeye dair sizlere daha fazla bilgi sunacağız. Bu bilgilerin içinde Birleşik Krallık’ın AB’deki önemli ticari ortaklarıyla uygulanabilecek seçeneklerin bir özeti de yer alacak.

Birleşik Krallık’ta ithalat yapanların atması gereken önemli adımlar var. İşletmeler, ürün ithal edebileceklerinden emin olmalı. Yani, gümrük beyannamelerini tamamlamaları ve EU EORI kodları olup olmadığından emin olmaları gerekiyor. İthalattan alınan KDV için muhasebe ertelemesi, ithalat yapan Birleşik Krallık işletmelerine fayda sağlayabilecek bir yöntem; bu yüzden, süreci iyi anlamak çok önemli.